Codependentie- en relatiecoaching
Artikelen en media
Het ligt niet aan jou - Interview met Lars, de broer van Sven
Lars is de eeneiige tweelingbroer van Sven. Ik sprak met hem over hoe hij de periode heeft beleefd dat Sven met zijn depressie bij ons woonde. Er was niet altijd aandacht voor Lars, en dat heeft hij gemerkt.
Desirée: Sven heeft zes jaar bij ons in huis gewoond, en al die tijd was hij depressief. Wat heeft dat met jou gedaan?
Lars: Er slopen vanzelf dingen in die ook niet gezond waren voor mij. Ik stond niet bovenaan de prioriteitenlijst, ik zette mezelf op de tweede plek, of misschien wel de derde plek. Ik hield me rustig, en had niet door dat het met mij niet goed ging. Ik gaf dat ook niet aan, omdat ik dat minder belangrijk vond. Dat is natuurlijk niet oké, maar zo ging het. Daar heb ik wel het meeste last van gehad.
D: Kwam dat vanuit jezelf? Had je zelf besloten om je maar een beetje koest te houden?
L: Ja, exact dat.
D: Deed je dat voor jezelf, of voor mij?
L: Goede vraag. Deels voor jou, maar ook deels voor mezelf. Terwijl het niet goed is om dat voor jezelf te doen, om jezelf zo weg te cijferen. Jij had al genoeg aan je hoofd, dus ik wilde jou daar niet mee lastigvallen. Maar ook voor mezelf, en ook voor Sven. Ik leerde het mezelf aan, maar het is een slechte gewoonte. Het is geen slechte gewoonte om jezelf niet voorop te stellen, maar wel om dat helemaal nooit te doen.
D: Jij en ik hebben geregeld zitten puzzelen hoe we iets geregeld konden krijgen zodat het voor Sven zo gemakkelijk mogelijk werd.
L: Ja, het draaide allemaal om hem. En soms is dat natuurlijk helemaal niet erg, dat een ander belangrijker is. Maar om elke dag, elke week alles om één persoon te laten draaien, dat is ontzettend vermoeiend.
D: Toen Sven hier weg was, zei je: ik ben nu voor het eerst het belangrijkste in mijn leven.
L: Zo voelt het nog steeds. Ik ging studeren, maar als ik in het weekend thuis kwam, was er geen ruimte om gezellig bij te kletsen over mijn leven. En dat kwam ook niet vanuit mijzelf, want ik wist dat thuis alles om Sven draaide. Dat is natuurlijk niet fijn, en daar heb ik het meeste last van gehad. Ik voelde geen ruimte om leuke dingen over mijn studentenleven te vertellen, want alles ging over Sven.
D: Je voelde dat er geen aandacht voor je was.
L: Klopt. En dat was wel fijn geweest.
D: Ik ben wel blij dat we het hier al vaker over hebben gepraat, ik vind het heel naar voor je dat je dat zo hebt gevoeld. Ik deed mijn uiterste best, maar ik heb niet in de gaten gehad hoe het voor jou was. Ik merkte dat jij je wegcijferde, dat herken ik ook in mijzelf. In die zin lijken wij best veel op elkaar. Het is hoe het is.
L: Ja, precies.
D: Wat zou jouw tip zijn voor mensen als jij die een broer of zus hebben die een depressie hebben of suïcidaal zijn? En die dit ook merken dat hun ouders niet de aandacht voor hen hebben die ze wel graag zouden willen?
L: Vat het niet persoonlijk op dat de aandacht niet naar jou gaat. Dat ligt niet aan jou. Als je dat ter sprake brengt, zal niemand jou dat kwalijk nemen. Het is geen onwil van je ouders dat er weinig aandacht voor jou is. Het is heel makkelijk om te denken: Het zal wel aan mij liggen, of: Ze hebben al genoeg aan hun hoofd. Maar jij mag er ook zijn. En het kan heel lastig zijn, om het ter sprake te brengen. Het zou het beste zijn om te zeggen: ‘Hallo, ik ben er ook nog.’ Of: ‘Dit vind ik niet fijn.’ Spreek je uit. Dat is het gezondste wat je kunt doen, ik had dat veel eerder moeten doen.
D: Dat is inderdaad heel moeilijk. We zijn wel een paar keer samen op vakantie geweest, ik vond dat heel fijn, die één-op-één-aandacht. Ik denk dat dat voor jou ook belangrijke momenten waren.
L: Ja, dat was heel fijn. Ik zeg ook niet dat ik nooit aandacht heb gekregen. Maar in de dagelijkse bezigheden was er geen ruimte voor mijn positieve nieuwtjes. En ook op die vakanties ging het vaak nog over Sven. Niet altijd en niet constant, maar af en toe wel. Terwijl ik daar eigenlijk was om rust te hebben, en me niet bezig te houden met wat er thuis gebeurde. Maar het sluipt er vanzelf in. Dat gaat gewoon zo. Op zulke momenten zou je moeten beseffen dat dat niet gezond is.
D: Maar dat is moeilijk als je er middenin zit.
L: Jazeker.
D: Wat is er nu voor jou veranderd sinds Sven niet meer bij ons woont?
L: De rust in huis. En dat ligt niet aan Sven. Het is niet omdat hij weg is, maar die depressie woont hier niet meer. Als ik de trap op liep, zag ik zijn dichte kamerdeur en wist ik dat hij weer op bed lag. Daar kreeg ik geen positief gevoel van. Dan wist ik dat het weer een moeilijke dag zou worden voor ons allemaal.
D: We noemden het wel een zwarte wolk die in huis hing.
L: Ja, dat ligt niet aan hem persoonlijk. Maar die depressie was een zwart gat waarin je oneindig veel energie kon gooien, en er kwam nooit wat uit.
D: We hebben nu weinig contact met Sven, jij ziet hem wel als je naar papa gaat. Als tweelingbroers hebben jullie wel een bijzondere band. Mis je Sven?
L: Sven kan onwijs grappig zijn, als hij een goede dag heeft, dan is het heel leuk met hem. Dat mis ik. De Sven zonder depressie. Maar toen hij hier zat, had hij niet zoveel goede dagen. Hij zat vast in een patroon van verzorgd worden, jij stond altijd klaar met een boterham, bijvoorbeeld. Die goede dagen mis ik absoluut, maar zo’n goede dag werd altijd gevolgd door een paar slechte dagen. En die mis ik niet.
D: Ja, Sven was een hele fijne jongen voor hij depressief werd. Die zwarte wolk hangt constant om heen, en ik vond het lastig om de oude Sven daar doorheen te zien. Ik mis dat ook, die leuke, opgewekte Sven, degene die hij was. Het is te hopen dat we die oude Sven weer terug gaan zien.
L: Dat hoop ik ook.
D: Ik denk dat je net als ik voelt dat het beter is voor ons dat Sven niet meer hier woont.
L: Ook voor hem. Als hij weer hier terug zou komen wonen, dan valt iedereen weer terug in oude patronen. Jij en ik net zo goed. Dat gaat misschien een week goed, misschien twee, maar daarna gaan we met z’n allen weer die neerwaartse spiraal in.
D: Inderdaad. Het is te hopen dat Sven ook het einde van de duisternis kan gaan zien. Ik ben heel blij dat het met jou goed gaat. En dat wij hier ook over kunnen praten. Dank je voor dit gesprek. Ik denk dat het heel waardevol kan zijn voor mensen die in dezelfde positie zitten als jij, die ook merken dat er weinig aandacht voor ze is als een broer of zus heel veel aandacht nodig heeft. Herkenning is altijd prettig. Dank je wel.
L: Graag gedaan.
Desirée: Sven heeft zes jaar bij ons in huis gewoond, en al die tijd was hij depressief. Wat heeft dat met jou gedaan?
Lars: Er slopen vanzelf dingen in die ook niet gezond waren voor mij. Ik stond niet bovenaan de prioriteitenlijst, ik zette mezelf op de tweede plek, of misschien wel de derde plek. Ik hield me rustig, en had niet door dat het met mij niet goed ging. Ik gaf dat ook niet aan, omdat ik dat minder belangrijk vond. Dat is natuurlijk niet oké, maar zo ging het. Daar heb ik wel het meeste last van gehad.
D: Kwam dat vanuit jezelf? Had je zelf besloten om je maar een beetje koest te houden?
L: Ja, exact dat.
D: Deed je dat voor jezelf, of voor mij?
L: Goede vraag. Deels voor jou, maar ook deels voor mezelf. Terwijl het niet goed is om dat voor jezelf te doen, om jezelf zo weg te cijferen. Jij had al genoeg aan je hoofd, dus ik wilde jou daar niet mee lastigvallen. Maar ook voor mezelf, en ook voor Sven. Ik leerde het mezelf aan, maar het is een slechte gewoonte. Het is geen slechte gewoonte om jezelf niet voorop te stellen, maar wel om dat helemaal nooit te doen.
D: Jij en ik hebben geregeld zitten puzzelen hoe we iets geregeld konden krijgen zodat het voor Sven zo gemakkelijk mogelijk werd.
L: Ja, het draaide allemaal om hem. En soms is dat natuurlijk helemaal niet erg, dat een ander belangrijker is. Maar om elke dag, elke week alles om één persoon te laten draaien, dat is ontzettend vermoeiend.
D: Toen Sven hier weg was, zei je: ik ben nu voor het eerst het belangrijkste in mijn leven.
L: Zo voelt het nog steeds. Ik ging studeren, maar als ik in het weekend thuis kwam, was er geen ruimte om gezellig bij te kletsen over mijn leven. En dat kwam ook niet vanuit mijzelf, want ik wist dat thuis alles om Sven draaide. Dat is natuurlijk niet fijn, en daar heb ik het meeste last van gehad. Ik voelde geen ruimte om leuke dingen over mijn studentenleven te vertellen, want alles ging over Sven.
D: Je voelde dat er geen aandacht voor je was.
L: Klopt. En dat was wel fijn geweest.
D: Ik ben wel blij dat we het hier al vaker over hebben gepraat, ik vind het heel naar voor je dat je dat zo hebt gevoeld. Ik deed mijn uiterste best, maar ik heb niet in de gaten gehad hoe het voor jou was. Ik merkte dat jij je wegcijferde, dat herken ik ook in mijzelf. In die zin lijken wij best veel op elkaar. Het is hoe het is.
L: Ja, precies.
D: Wat zou jouw tip zijn voor mensen als jij die een broer of zus hebben die een depressie hebben of suïcidaal zijn? En die dit ook merken dat hun ouders niet de aandacht voor hen hebben die ze wel graag zouden willen?
L: Vat het niet persoonlijk op dat de aandacht niet naar jou gaat. Dat ligt niet aan jou. Als je dat ter sprake brengt, zal niemand jou dat kwalijk nemen. Het is geen onwil van je ouders dat er weinig aandacht voor jou is. Het is heel makkelijk om te denken: Het zal wel aan mij liggen, of: Ze hebben al genoeg aan hun hoofd. Maar jij mag er ook zijn. En het kan heel lastig zijn, om het ter sprake te brengen. Het zou het beste zijn om te zeggen: ‘Hallo, ik ben er ook nog.’ Of: ‘Dit vind ik niet fijn.’ Spreek je uit. Dat is het gezondste wat je kunt doen, ik had dat veel eerder moeten doen.
D: Dat is inderdaad heel moeilijk. We zijn wel een paar keer samen op vakantie geweest, ik vond dat heel fijn, die één-op-één-aandacht. Ik denk dat dat voor jou ook belangrijke momenten waren.
L: Ja, dat was heel fijn. Ik zeg ook niet dat ik nooit aandacht heb gekregen. Maar in de dagelijkse bezigheden was er geen ruimte voor mijn positieve nieuwtjes. En ook op die vakanties ging het vaak nog over Sven. Niet altijd en niet constant, maar af en toe wel. Terwijl ik daar eigenlijk was om rust te hebben, en me niet bezig te houden met wat er thuis gebeurde. Maar het sluipt er vanzelf in. Dat gaat gewoon zo. Op zulke momenten zou je moeten beseffen dat dat niet gezond is.
D: Maar dat is moeilijk als je er middenin zit.
L: Jazeker.
D: Wat is er nu voor jou veranderd sinds Sven niet meer bij ons woont?
L: De rust in huis. En dat ligt niet aan Sven. Het is niet omdat hij weg is, maar die depressie woont hier niet meer. Als ik de trap op liep, zag ik zijn dichte kamerdeur en wist ik dat hij weer op bed lag. Daar kreeg ik geen positief gevoel van. Dan wist ik dat het weer een moeilijke dag zou worden voor ons allemaal.
D: We noemden het wel een zwarte wolk die in huis hing.
L: Ja, dat ligt niet aan hem persoonlijk. Maar die depressie was een zwart gat waarin je oneindig veel energie kon gooien, en er kwam nooit wat uit.
D: We hebben nu weinig contact met Sven, jij ziet hem wel als je naar papa gaat. Als tweelingbroers hebben jullie wel een bijzondere band. Mis je Sven?
L: Sven kan onwijs grappig zijn, als hij een goede dag heeft, dan is het heel leuk met hem. Dat mis ik. De Sven zonder depressie. Maar toen hij hier zat, had hij niet zoveel goede dagen. Hij zat vast in een patroon van verzorgd worden, jij stond altijd klaar met een boterham, bijvoorbeeld. Die goede dagen mis ik absoluut, maar zo’n goede dag werd altijd gevolgd door een paar slechte dagen. En die mis ik niet.
D: Ja, Sven was een hele fijne jongen voor hij depressief werd. Die zwarte wolk hangt constant om heen, en ik vond het lastig om de oude Sven daar doorheen te zien. Ik mis dat ook, die leuke, opgewekte Sven, degene die hij was. Het is te hopen dat we die oude Sven weer terug gaan zien.
L: Dat hoop ik ook.
D: Ik denk dat je net als ik voelt dat het beter is voor ons dat Sven niet meer hier woont.
L: Ook voor hem. Als hij weer hier terug zou komen wonen, dan valt iedereen weer terug in oude patronen. Jij en ik net zo goed. Dat gaat misschien een week goed, misschien twee, maar daarna gaan we met z’n allen weer die neerwaartse spiraal in.
D: Inderdaad. Het is te hopen dat Sven ook het einde van de duisternis kan gaan zien. Ik ben heel blij dat het met jou goed gaat. En dat wij hier ook over kunnen praten. Dank je voor dit gesprek. Ik denk dat het heel waardevol kan zijn voor mensen die in dezelfde positie zitten als jij, die ook merken dat er weinig aandacht voor ze is als een broer of zus heel veel aandacht nodig heeft. Herkenning is altijd prettig. Dank je wel.
L: Graag gedaan.
Interview met
Stijn Voortman
Wat kun je het beste doen als iemand in je omgeving depressief is? En hoe merk je dat eigenlijk? Wat is het verschil tussen een burnout en een depressie? Met deze vragen bestookte ik cognitief gedragstherapeut Stijn Voortman. Zijn voornaamste tip: Wees aanwezig, maar niet overstelpend. Wees een luisterend oor, bagatelliseer het niet, maar wees betrokken. Zodat degene die depressief is kan zien: Er zijn mensen in mijn buurt die er voor me zijn.
En ook: Wees er open over, als je depressief bent. Anders kost het je zoveel extra energie om het verscholen te houden voor de wereld.
Ook voor naasten is die laatste tip heel belangrijk.
Stijn is een van de experts die meewerkt aan mijn boek 'Einde aan de duisternis'.
En ook: Wees er open over, als je depressief bent. Anders kost het je zoveel extra energie om het verscholen te houden voor de wereld.
Ook voor naasten is die laatste tip heel belangrijk.
Stijn is een van de experts die meewerkt aan mijn boek 'Einde aan de duisternis'.
Nog even geduld...
Het laatste hoofdstuk, de laatste woorden... ze zijn eruit. Het voelt als een cirkel die voltooid is.
Toen ik begon aan het schrijven, zat ik volop in het verdriet om Sven. Mijn inmiddels volwassen kind dat maar geen stappen kon zetten naar het licht, hoe hard ik ook mijn best deed. Op een dag besefte ik dat ik dat ook helemaal niet voor elkaar kan krijgen, dat hij zelf die stappen moet gaan zetten.
Nu staat mijn verhaal op papier. Ik kan heel even achterover leunen. Niet te lang, want er volgt nog een correctieronde, een revisie, een proefdruk, van alles voor het echt te koop is. Het zware gevoel waar ik mee begon is veranderd in licht en hoopvol, de zon schijnt, het leven wacht.
Ik ben blij dat je mijn verhaal wil lezen, want ik help je er graag mee. En ik krijg zulke mooie reacties op mijn initiatief, elk bemoedigend woord sterkt me om hiermee verder te gaan, de wereld in, zodat anderen er hoop en hulp uit kunnen halen.
Nog even geduld...
Toen ik begon aan het schrijven, zat ik volop in het verdriet om Sven. Mijn inmiddels volwassen kind dat maar geen stappen kon zetten naar het licht, hoe hard ik ook mijn best deed. Op een dag besefte ik dat ik dat ook helemaal niet voor elkaar kan krijgen, dat hij zelf die stappen moet gaan zetten.
Nu staat mijn verhaal op papier. Ik kan heel even achterover leunen. Niet te lang, want er volgt nog een correctieronde, een revisie, een proefdruk, van alles voor het echt te koop is. Het zware gevoel waar ik mee begon is veranderd in licht en hoopvol, de zon schijnt, het leven wacht.
Ik ben blij dat je mijn verhaal wil lezen, want ik help je er graag mee. En ik krijg zulke mooie reacties op mijn initiatief, elk bemoedigend woord sterkt me om hiermee verder te gaan, de wereld in, zodat anderen er hoop en hulp uit kunnen halen.
Nog even geduld...
Luisterend oor
Als een naaste van je worstelt met zelfmoordgedachten, dan kun je je heel eenzaam voelen. Wat kun je nu beter wel doen en niet doen? Wie zit er eigenlijk op jouw verhaal te wachten? Het onderwerp is al moeilijk genoeg, wat kunnen anderen daar nu in betekenen? Niemand begrijpt ècht hoe het is om elke dag in die zwarte wolk te moeten zitten.
Hoe moeilijk ook, erover praten is ontzettend belangrijk. Als je voor jouw gevoel met niemand in je buurt hiermee terecht kunt, dan is er altijd nog 113 Zelfmoordpreventie. Daar zit altijd iemand voor je klaar om naar je te luisteren. Ook als jij niet degene bent die met zelfmoordgedachten worstelt, maar je zorgen maakt om iemand om je heen. Je kunt via hun website chatten, of met ze appen via het nummer 113 of gratis bellen op 0800-113.
Wil je informatie, advies en ondersteuning? Bel naar het spreekuur. Iedere werkdag van 10.00 tot 16.00 te bereiken op 020 311 3888.
Is het spreekuur gesloten? Bel naar de hulplijn op 113 of 0800-0113 (gratis).
Praten helpt.
Kijk op www.113.nl voor alle hulpmogelijkheden.
Voor Vlaanderen is het nummer 1813, de website vind je op www.zelfmoord1813.be
Hoe moeilijk ook, erover praten is ontzettend belangrijk. Als je voor jouw gevoel met niemand in je buurt hiermee terecht kunt, dan is er altijd nog 113 Zelfmoordpreventie. Daar zit altijd iemand voor je klaar om naar je te luisteren. Ook als jij niet degene bent die met zelfmoordgedachten worstelt, maar je zorgen maakt om iemand om je heen. Je kunt via hun website chatten, of met ze appen via het nummer 113 of gratis bellen op 0800-113.
Wil je informatie, advies en ondersteuning? Bel naar het spreekuur. Iedere werkdag van 10.00 tot 16.00 te bereiken op 020 311 3888.
Is het spreekuur gesloten? Bel naar de hulplijn op 113 of 0800-0113 (gratis).
Praten helpt.
Kijk op www.113.nl voor alle hulpmogelijkheden.
Voor Vlaanderen is het nummer 1813, de website vind je op www.zelfmoord1813.be
Hardlopen tegen depressie
Beweging wordt steeds vaker naar voren geschoven als een wondermiddel tegen depressie. Is dat terecht? Ja en nee, zeggen experts. Beweging kan helpen, maar goede begeleiding is cruciaal. "Als je zegt tegen iemand die ernstig depressief is: ga jij maar lekker een rondje hardlopen, dat werkt niet."
Bron: rtlnieuws
Vanuit mijn omgeving kreeg ik ook geregeld goedbedoelde adviezen: ‘Laat Sven elke dag eens drie dingen opschrijven waar hij dankbaar voor is’ bijvoorbeeld. Of dat sporten goed kan helpen. Een hond zodat je vaak naar buiten moet, yoga, boeddhisme.
Heel lief, al die adviezen en ervaringen. En ik vind het fijn als mensen ermee komen, maar niemand is hetzelfde, het blijft altijd zoeken wat helpt. En dat is lastig, want elke keer als je iets oppakt en het werkt niet, stel je jezelf weer teleur.
Maar misschien is er wel iets anders dat je graag deed voordat je depressief werd. Tekenen, taarten bakken, houtbewerking, muziek maken, het maakt niet zoveel uit wat. En als naaste van iemand met depressie vind je het misschien wel leuk om dat samen te doen, om het in gang te zetten. Steun en begeleiding vanuit de omgeving is belangrijk.
Wat is jouw tip?
Bron: rtlnieuws
Vanuit mijn omgeving kreeg ik ook geregeld goedbedoelde adviezen: ‘Laat Sven elke dag eens drie dingen opschrijven waar hij dankbaar voor is’ bijvoorbeeld. Of dat sporten goed kan helpen. Een hond zodat je vaak naar buiten moet, yoga, boeddhisme.
Heel lief, al die adviezen en ervaringen. En ik vind het fijn als mensen ermee komen, maar niemand is hetzelfde, het blijft altijd zoeken wat helpt. En dat is lastig, want elke keer als je iets oppakt en het werkt niet, stel je jezelf weer teleur.
Maar misschien is er wel iets anders dat je graag deed voordat je depressief werd. Tekenen, taarten bakken, houtbewerking, muziek maken, het maakt niet zoveel uit wat. En als naaste van iemand met depressie vind je het misschien wel leuk om dat samen te doen, om het in gang te zetten. Steun en begeleiding vanuit de omgeving is belangrijk.
Wat is jouw tip?
’s Nachts maakt hij
me wakker: Ik ga nu
naar het spoor
Dit artikel verscheen in het tijdschrift Linda in november 2019.
Desirée Tonino (55) is vertaler, woont samen met Maarten (52) en is moeder van Harm (22),
Jasper (21) en Simon (21).
“’s Nachts maakt hij me regelmatig wakker: ‘Ik heb maar één gedachte, ik wil dood en ga nu naar het
spoor.’ De eerste keer heb ik in paniek onmiddellijk de crisisdienst laten komen. Toen Jasper na uren
praten weer in bed lag, heb ik zo lang gehuild dat ik geen adem meer kreeg.
Ik vind het best een eenzaam geworstel, omgaan met mijn zoons doodswens. Mensen vragen zelden
hoe het met mij gaat. Misschien uit angst dat ik ga huilen. Ik neem het ze niet kwalijk. Hoe moet je ook
reageren als ik zeg: ‘Het gaat bagger, mijn zoon wil nog steeds dood’? Meestal vraag ik daarom maar
hoe het met hen gaat.
Mijn vriend staat wel altijd open voor mijn verdriet, maar met hem wil ik het ook niet constant over Jasper
hebben. Mijn leven moet niet alleen om mijn zoon draaien. Ik heb nog twee andere kinderen. Ik houd
het ook niet meer vol: altijd thuisblijven uit angst dat hij zichzelf wat aandoet, achter hem aanrennen met
boterhammen en medicijnen, me de blaren op de tong praten om hem uit bed te krijgen. Het zuigt me
compleet leeg; en hem frustreert het alleen maar. Vooral op inktzwarte dagen, als hij overspoeld wordt
door suïcidale gedachten en niets eet, staat hij niet open voor hulp. Zijn therapie verloopt moeizaam.
Het is natuurlijk ook doodvermoeiend voor hem, dat gegraaf in zijn brein. Na elk gesprek moet hij dagen
bijkomen. Als hij dan eindelijk weer wat energie heeft, staat de volgende sessie bijna voor de deur.
Twee jaar geleden viel ikzelf haast om van uitputting en dacht: ik heb dringend hulp nodig, anders dragen
ze hier dadelijk twee mensen naar buiten. Mijn psycholoog leerde me weer moeder te zijn. Jaspers
klachten werden zichtbaar nadat zijn vader en ik gingen scheiden. Onder andere uit schuldgevoel ben
ik voor hem zo hard gaan rennen, dat ik geen grenzen meer aangaf en vergat voor mezelf te zorgen.
Ik moet Jasper loslaten. Dat besefte ik voor het eerst nadat hij me ’s nachts weer wakker had gemaakt
met het verlangen naar het spoor te gaan, en hij de volgende dag met de trein weg moest. ‘Ik loop
mee om de hond uit te laten’, verzon ik als smoes om te kunnen controleren of hij echt zou instappen.
Toen hij in de trein zat, heb ik hyperventilerend mijn zus gebeld. ‘Wat had je willen doen als hij wél was
gesprongen?’, zei ze. ‘Dan had je het nog zien gebeuren ook.’ Die confrontatie opende mijn ogen: als
hij het echt wil, kan ik hem niet tegenhouden. Want dan zorgt hij er wel voor dat ik niet in de buurt ben.
Laatst zei hij voor zijn doen vrij opgewekt: ‘Het gaat echt goed met me, ik heb al twee weken niet aan
zelfmoord gedacht.’ Ik zou willen dat ik op zo’n moment zijn optimisme kan delen. Dat lukt niet. Vooral
zijn onvoorspelbaarheid vreet aan me. Iets kleins kan hem zo weer in een zwart gat trekken, bijvoorbeeld
als een afspraak bij de fietsenmaker anders loopt dan gepland. Ik heb nooit rust.”
Desirée Tonino (55) is vertaler, woont samen met Maarten (52) en is moeder van Harm (22),
Jasper (21) en Simon (21).
“’s Nachts maakt hij me regelmatig wakker: ‘Ik heb maar één gedachte, ik wil dood en ga nu naar het
spoor.’ De eerste keer heb ik in paniek onmiddellijk de crisisdienst laten komen. Toen Jasper na uren
praten weer in bed lag, heb ik zo lang gehuild dat ik geen adem meer kreeg.
Ik vind het best een eenzaam geworstel, omgaan met mijn zoons doodswens. Mensen vragen zelden
hoe het met mij gaat. Misschien uit angst dat ik ga huilen. Ik neem het ze niet kwalijk. Hoe moet je ook
reageren als ik zeg: ‘Het gaat bagger, mijn zoon wil nog steeds dood’? Meestal vraag ik daarom maar
hoe het met hen gaat.
Mijn vriend staat wel altijd open voor mijn verdriet, maar met hem wil ik het ook niet constant over Jasper
hebben. Mijn leven moet niet alleen om mijn zoon draaien. Ik heb nog twee andere kinderen. Ik houd
het ook niet meer vol: altijd thuisblijven uit angst dat hij zichzelf wat aandoet, achter hem aanrennen met
boterhammen en medicijnen, me de blaren op de tong praten om hem uit bed te krijgen. Het zuigt me
compleet leeg; en hem frustreert het alleen maar. Vooral op inktzwarte dagen, als hij overspoeld wordt
door suïcidale gedachten en niets eet, staat hij niet open voor hulp. Zijn therapie verloopt moeizaam.
Het is natuurlijk ook doodvermoeiend voor hem, dat gegraaf in zijn brein. Na elk gesprek moet hij dagen
bijkomen. Als hij dan eindelijk weer wat energie heeft, staat de volgende sessie bijna voor de deur.
Twee jaar geleden viel ikzelf haast om van uitputting en dacht: ik heb dringend hulp nodig, anders dragen
ze hier dadelijk twee mensen naar buiten. Mijn psycholoog leerde me weer moeder te zijn. Jaspers
klachten werden zichtbaar nadat zijn vader en ik gingen scheiden. Onder andere uit schuldgevoel ben
ik voor hem zo hard gaan rennen, dat ik geen grenzen meer aangaf en vergat voor mezelf te zorgen.
Ik moet Jasper loslaten. Dat besefte ik voor het eerst nadat hij me ’s nachts weer wakker had gemaakt
met het verlangen naar het spoor te gaan, en hij de volgende dag met de trein weg moest. ‘Ik loop
mee om de hond uit te laten’, verzon ik als smoes om te kunnen controleren of hij echt zou instappen.
Toen hij in de trein zat, heb ik hyperventilerend mijn zus gebeld. ‘Wat had je willen doen als hij wél was
gesprongen?’, zei ze. ‘Dan had je het nog zien gebeuren ook.’ Die confrontatie opende mijn ogen: als
hij het echt wil, kan ik hem niet tegenhouden. Want dan zorgt hij er wel voor dat ik niet in de buurt ben.
Laatst zei hij voor zijn doen vrij opgewekt: ‘Het gaat echt goed met me, ik heb al twee weken niet aan
zelfmoord gedacht.’ Ik zou willen dat ik op zo’n moment zijn optimisme kan delen. Dat lukt niet. Vooral
zijn onvoorspelbaarheid vreet aan me. Iets kleins kan hem zo weer in een zwart gat trekken, bijvoorbeeld
als een afspraak bij de fietsenmaker anders loopt dan gepland. Ik heb nooit rust.”